بسمه تعالي


دانشگاه صنعتي اميركبير
دانشكده رياضي و علوم كامپيوتر


چكيده اي درباره ERP
(Enterprise Resource Planning)




تهيه كننده :
غلامعلي نژاد حاجعلي ايراني 83113171


استاد راهنما :
دكتر كاوياني




اسفند 83

فهرست مطالب

موضوع مرجع صفحه
مقدمه منبع 1 3
برخي تعاريف لازم منبع 2 6
سير تكاملي ERP منبع 1 9
تعريف ERP منبع 4 10
مزاياي پياده سازي ERP منبع 4 11
سيستمهاي تشكيل دهنده ERP منبع 4 12
معماري ERP مرجع 5 13
مختصري در مورد MRP, MRPII از زيرسيستمهاي ERP منبع3 17
مزايا و معايب سيستمهاي MRP منبع 3 21
منابع و مراجع اينترنت 22


مقدمه
سازمانهاي امروزي در جهت جهاني شدن رقابت مي كنند كه اين رقابت به سطوح بي سابقه اي منجر شده است. بازارهاي رقابت جهاني ، سازمانها به يافتن راه حلهاي كاري بهتر با ساختارهاي انعطاف پذير و قابل اطميناني نياز دارند. بسياري از زيرساختارهاي سازماني و تشكيلاتي توسط سيستم هاي اطلاعاتي (كه فرايندهاي كاري را بطور مستقيم و يا غير مستقيم در جهت رشد و ابقاء سازمان پشتيباني مي كنند) توانمندتر شده اند. با اداره مؤثرتر اين فرايندها مزاياي رقابتي مي توانند از طريق كاهش هزينه ، افزايش توليد و بهبود سرويس دهي مشتريان حاصل شوند. در دو دهه گذشته گرايش خاصي به راه حلي متمركز كه فرايندهاي كاري را بهبود مي دهند ايجاد شده است. اين راه حل عبارت است از :
برنامه ريزي منابع سازمان Enterprise Resource Planning (ERP)














ERP يك راه حل براتوماسيون فرايندكاري ، انتقال داده ها و تقسيم اطلاعات در ميان سازمان تمركز دارند.


سيستمهاي ERP حول تفكر برنامه هاي كاربردي پيش ساخته تكامل يافته اند. فروشندگان ، برنامه هاي كاربردي را براي هر بخش خاصي از صنايع توليد مي كنند. سازمانها ، برنامه ها ي كاربردي را مطابق با نيازهايشان خريداري مي كنند. در اين برنامه هاي كاربردي مدلهاي گردش كار جاسازي شده اند. همچنين برنامه هاي كاربردي آماده بمنظور برخي انعطاف پذيري ها در پيكر بندي و شكل دهي فرايندهاي كاري ، پارامتري شده اند. هر يك از برنامه هاي كاربردي در بردارنده داده ها و اطلاعاتي مي باشندكه بواسطه اين اطلاعات فرايندهاي سازماني را كنترل مي نمايند. بمنظور بايگاني بهتر يا بعبارتي متناسب با سازمانهاي اجرايي
غالباً برنامه هاي كاربردي نياز دارند تا بواسطه تنظيم و بكار گذاري هزاران پارامتر ، در خور سازمانهاي مورد نظر باشند.
در سيستمهاي ERPمعمولاً مدل گردش كار در نرم افزار برنامه كاربردي جاسازي مي شود. به منظور شكل‌دهي فرايند گردش كار ، بيشتر پارامترهايي كه ERP دارد به طرق مختلفي انعطاف پذير است.

مثلا جريان يك تغيير نيازمندي از طرف مشتري در يك سازمان را در نظر بگيريد كه از مرحله اعلام درخواست تا رسيدگي به درخواست وي توسط يك نرم افزار كنترل مي شود.

يعني ابتدا مشتري درخواست خود را نماينده خود دريافت نموده سپس تغييرات نيازمندي خود را در برنامه كاربردي مربوطه ثبت مي‌كند. سپس با اعمال نظر مدير اعتباري و مدير توليد و مدير فروش تغييرات مورد نظر اعمال مي‌شود.

سيستمهاي ERP جهت خودكاركردن وظايف كاري پديدآمده اند و راه حل داده اي (اطلاعاتي) يكپارچه اي در سرتاسر زيرساختار سازماني ارائه مي دهند. سيستم هاي برنامه ريزي منابع سازمان ، سيستم هاي اطلاعاتي پيكره بندي شده اي مي باشند كه اطلاعات و فرايندها مبتني بر اطلاعات را در داخل و در ميان نواحي وظيفه‌مند درسازمان يكپارچه مي‌كنند.
بطور متداول شركتها به جهت برآوردن نيازهاي هر يك از سيستم هاي وظيفه‌مند نظير حسابداري ، خريد ، برنامه ريزي و موجودي ، برنامه هاي كاربردي كامپيوتري مجزايي ايجاد مي‌كنند. چنين سيستم هايي درون جزاير متناقض اطلاعاتي رشد مي كنند؛ بنابرين تحكيم و اتحادشان ممكن نمي‌باشد.
در نتيجه راه حل سيستمهاي ERP توانايي اداره كردن را فراهم كرده و اطلاعات و سرويسهاي دپارتمانهاي سرتاسر يك سازمان يكدست را يكپارچه مي نمايند. اين راه حل به سازمانها اجازه مي‌دهد كه تمام منابع‌شان را بهتر اداره كنند و بدينوسيله آنها بواسطه يكپارچگي تمام اطلاعات در ميان فرايندهاي كاري مختلف هزينه ها را كاهش داده و كارايي را افزايش مي‌دهند.

برخي تعاريف لازم
Business : يك Business سيستمي است پيچيده و گسترده ( Complex & Enterprise ) كه يك قصد و هدف خاصي را دنبال مي‌كند. تمام فعاليتها و عمليات Business براي دستيابي به هدف مورد نظر مي‌باشد. سيستم Business مي‌تواند در تعامل با سيستم هاي ديگر باشد كه مي‌تواند به عنوان قسمتي از سيستم مورد نظر مطرح شوند. به همين دليل تعريف محدوده اين سيستمها خيلي سخت خواهد بود.
اجزاي مهم يك Business همانند Customer , Supplier , Laws , Regulation ممكن است در خارج از Business تعريف شود. بنابراين يك Business System يك سيستم Open مي‌باشد كه اشياء و قسمتهاي آن مي‌تواند به عنوان بخشي از يك Business System ديگر باشند.
















مهمترين مسئله در Business System ها تعيين محدوده آنها است.

مفاهيمي كه در همه Business System ها مشترك هستند به صورت زير تعريف مي‌شوند :
Resource (منابع)
اشياء داخل يك Business (مانند Products , Information , Material People) كه توسط Business يا بكار گرفته مي‌شوند و يا توليد مي‌شوند. منابع در قالب يك ساختار قرار مي‌گيرند كه ارتباط خاصي بين آنها برقرار است.
Resource ها در داخل Process ها پالوده ( Use , Consumed , Refine , Produced ) مي‌شوند و در سه گروه Information , Abstract , Physical رده بندي مي‌شوند.

Process (روند)
فعاليتهاي انجام شده داخل يك Business كه باعث تغيير حالت منابع يك Business مي‌شوند. روندها نحوه انجام كارهاي داخل Business را توصيف مي‌كنند.
Process ها توسط Rule ها كنترل مي‌شوند.

Goal (هدف)
هدف يك Business ، يا نتيجه اي كه روند يك Business تلاش دارد به آن برسد. Goal ها ممكن است به Sub Goal هاي داخلي‌تر كه مربوط به اجزاي خاصي در Business باشد شكسته شود.
Goal ها ممكن است تحت تاثير يك يا چند Rule قرار بگيرند.

Rule (قوانين)
دستورات و جنبه هاي (Aspect) زيادي از يك Business را تعريف يا ايجاد مي‌كند و اطلاعات (Knowledge) يك Business را نمايش مي‌دهد.
Rule ها نحوه اجراي Business ( يا يك Process ) را تعيين و كنترل مي‌كنند و چگونگي ساخت‌ يافتگي و ارتباط انواع Resource ها را تعيين مي‌كنند.
Rule ها داخل ين Business ، براي رسيدن به اهداف آن تعريف مي‌شوند و در سه گروه Functional, Behavioral, Structural طبقه بندي مي‌شوند.

همه مفاهيم گفته شده با همديگر در ارتباط هستند :
1. Rule ها بر روي ساختار Resource ها تاثير مي‌گذارند.
2. هر Resource در ارتباط با يك يا چند Process است.
3. دستيابي به يك Goal در اجراي يك Process است.
4. .....


A basic Meta-Model of Business Concepts

سير تكاملي ERP
از لحاظ تاريخي مبدأ و منشا سيستمهاي ERP مي تواند با برگشت به سالهاي ٦٠ دنبال شود وقتيكه تمركز سيستم هاي اطلاعاتي بطور عمده بر اداره كردن سنتي موجوديها بود. در سالهاي ٧٠ سيستمها بر برنامه ريزي احتياجات مواد (MRP) Material Requirement Planning متمركز شدند. در سالهاي ٨٠ تفكر و مفهوم (MRPII) Manufacturing Resource Planning بوجود آمد كه شامل بهينه سازي فرايندهاي توليدي كل كارخانه مي باشد. تكاملات تدريجي آتي در بردارنده مديريت نواحي ديگر نظير مالي ، منابع انساني ، مهندسي و مديريت پروژه بود.
پيشرفتهاي تكنولوژي نوين توسعه سيستم هاي نرم‌افزاري جهت اداره كردن واحدهاي وظيفه‌مند را آسان كرده‌اند و اجراي مدلي مفهومي را ممكن ساخته‌اند. به اين مدل معماري و چارچوب يكپارچه سيستم‌هاي اطلاعاتي سازمان را شرح مي دهد؛ مي‌تواند بعنوان بذر(دانه) سيستم هاي ERP نگريسته شود. پس از آن پيشرفتهاي مهمي بدست آمد. سيستمهاي ERPمختلف رايج در دسترس شامل موارد زير مي باشند :
SAP ، PeopleSoft ، Oracle ، J.D.Edwards ، CSC ، Baan
بواسطه آناليز سير تكاملي تاريخي و بلوغ اين سيستم ما مي توانيم مشاهده كنيم كه سيستمهاي ERP در نتيجه يك سير صعودي روان ، با قاعده و پيوسته اي پديدار گشته اند كه مي توانند از سالهاي ٦٠ تا اواسط سالهاي ٩٠ با حكايات موفقيتهاي بزرگ در سرتاسر جهان دنبال شده باشند. اين سير تكاملي مترقي (كه شامل سيستم هاي موجودي پايه ، MRP ، MRPII و وتمديدات MRPII مي‌باشند) در جهت محصول با كيفيت عالي و قابل اعتماد در صنعت ، با اعتبار بالا ، جايگاه خوب در بازار و مزاياي قوي بر فراز سيستم هاي رقابتي سوق داده شده اند.

تعريف ERP
ابتدا تعاريف موجود از منابع مختلف را مي‌آوريم :
1. ERP يك سيستم اطلاعاتي قابل تغيير و تنظيم كه تمام قسمتهاي مختلف و اطلاعات و فرايندهاي آن شركت را يكپارچه مي‌كند.
2. ERP يك تفكر، فناوري و سيستمي براي مديريت موثرتر تمام منابع در يك سازمان است كه اين مديريت از طريق اتوماسيون و يكپارچه كردن تمام فرآيندها و در نتيجه بالا بردن كارايي سازمان است.
3. روشي براي برنامه‌ريزي و کنترل موثر تمامي منابع مورد نياز براي دريافت، توليد، ارسال و پاسخگويي به نيازهاي مشتريان، در شرکتهاي توليدي، توزيعي و خدماتي.
4. ERP يك راه حل مبتني بر فناوري اطلاعات است كه تمام منابع سازمان را توسط يك سيستم به هم پيوسته با سرعت، دقت و كيفيت بالا در كنترل مديران سطوح مختلف سازمان قرار مي‌دهد تا بطور مناسب فرآيند برنامه ريزي و عمليات سازمان را مديريت نمايند.

و در نهايت :
(Enterprise Resource Planning) ERPسيستم جامعي است كه سعي در مديريت موثرتر تمام منابع و يكپارچه‌سازي همه وظايف و بخشهاي موجود در يك سازمان با استفاده از يك سيستم كامپيوتري واحد را دارد كه بتواند نيازهاي خاص و ويژه اين بخشها را برآورده سازد. اين كار با استفاده از يك نرم افزار كامپيوتري انجام مي‌شود كه بوسيله يك Database واحد ، امكان به اشتراك‌گذاري اطلاعات و ارتباط بخشهاي مختلف را با يكديگر برقرار مي‌سازد. اين نرم‌افزار از تعدادي ماژول نرم افزاري تشكيل شده است كه هر يك بخشي از وظايف موجود در شركت را بر عهده دارند. اغلب نرم افزارهاي ERP آنقدر منعطف هستند كه شركتهاي خريدار قادرند تعدادي از ماژولهاي مورد نياز و يا همه آنها را نصب و بكارگيرند.

مزاياي پياده‌سازي ERP
 ايجاد يكپارچگي سازماني از بعد اطلاعاتي و افزايش سازگاري در اطلاعات موجود در سازمان.
 استاندارد سازي فرايندهاي سازماني بر اساس بهترين تجربياتي كه شركت هاي عرضه كننده نرم‌افزار از سازمانهاي مختلف به دست آورده اند.
 مهندسي مجدد فرايندهاي سازماني و کاهش زمان انجام آنها.
 تبديل فرايندهاي سازماني از حالت ضمني به حالت صريح به علت مهندسي مجددي که در فرايندهاي سازمان صورت مي پذيرد.
 امكان نصب و راه اندازي سريعتر سيستمهاي مرتبط با ERP در سازمان از جمله ماژولهاي مختلف اين نرم افزار و يا ساير نرم‌افزارهاي كاربردي كه از طرف عرضه كنندگان ERP ارائه نشده و مخصوص آن سازمان هستند.
 امکان و يا تسهيل توسعه سيستمها و تکنولوژيهاي جديداز جمله JIT، ABC و....
 امکان ايجاد همکاري‌هاي تجاري، سرمايه گذاريهاي مشترک، ادغام و.. براي سازمانها با هزينه کمتر و بازدهي بيشتر و نتيجه بهتر.
 تغيير تمرکز از برنامه نويسي كامپيوتري در سازمان به بهبود فرايندها
 فراهم شدن زير ساخت لازم به منظور پرداختن به SCM و CRM ، اين دو مبحث در حال حاضر تبديل به دو جزء جدايي ناپذير ERP2 شده اند.
 توسعه زير ساخت لازم به منظور وارد شدن به بحث e-Business.
 يكپارچه سازي اطلاعات: بر خلاف سيستهاي ديگر كه ممكن است هر يك از بخشهاي مالي، فروش، توليد و... گزارشهاي ضد و نقيضي در مورد فعاليتها و سهم خود در افزايش ميزان درآمد شركت ارائه دهند،ERP به شركت كمك خواهد كرد كه اطلاعات مورد نظر را بصورت جامع و كامل از يك سيستم بدست آورد.
 يكپارچگي اطلاعات در مورد سفارشات مشتريان :ERP كمك خواهد كرد تا سفارشات مشتريان از زمان دريافت سفارش از مشتريان، دريافت مواد اوليه از تامين كنندگان كالا براي توليد آن سفارش تا تحويل كالاي توليد شده به مشتري و دريافت وجه آن بطور يكپارچه در يك سيستم نگهداري شود و به اين ترتيب شركتها قادرند براحتي سفارشات را رديابي كنند و هماهنگي لازم بين بخشهاي مختلف شركت را ايجاد نمايند.
 استاندارد سازي و سرعت بخشيدن به فرآيند توليد: سيستمهايERP با استاندارد سازي فرايندهاي توليد و استفاده از يك سيستم كامپيوتري منسجم باعث صرفه جويي در زمان و افزايش بهره وري خواهند شد.
 كاهش موجودي انبار:ERP با بهينه سازي فرآيند سفارشات و توليد محصول، باعث كاهش موجودي مواد اوليه و موجودي در جريان ساخت مي‌گردد و همين امر موجب كاهش موجودي كالاي ساخته شده در انبارها مي‌شود. به بيان ديگرERP توانايي مديريت زنجيره عرضه محصول(Supply Chain Management) را نيز فراهم مي‌سازد.
 استاندارد سازي اطلاعات مربوط به منابع انساني شركت، صرفه‌جويي در زمان و جلوگيري از دوباره كاري.

سيستم هاي تشكيل دهنده ERP
سيستم هاي ERP شامل مجموعه‌هاي گوناگون و متعددي است كه يكپارچگي انها اهميت و ارزشي مضاعف را براي سازمان و شاخه هاي مختلف ان پديد مي آورد :
 مجموعه اطلاعات پايه سازمان
 مجموعه اطلاعات پايه كنترل پروژه
 مجموعه اطلاعات پايه توليد/ سرويس
 مجموعه اطلاعات پايه لجستيك و تداركات
 مجموعه اطلاعات پايه منابع انساني
 مجموعه اطلاعات پايه مالي
 مجموعه زير سيستم هاي لجستيك
 مجموعه زير سيستم هاي توليد
 مجموعه زير سيستم هاي مالي
 مجموعه زير سيستم هاي مديريت منابع انساني
 مجموعه زير سيستم هاي اطلاعات فني
 مجموعه زير سيستم هاي اداري (اين تقسيم بندي مطلق نيست و مي تواند در سازمان هاي مختلف به تناسب نوع و وسعت فعاليت هايي كه در حال انجام است كم و زياد گردد.)

هر يك از اين سيستم ها با يك پايگاه اطلاعات واحد در ارتباط است. و اطلاعات خود را با ديگر سيستم ها به اشتراك مي‌گذارد. با توجه به نوع فعاليت (توزيع جغرافيايي) بزرگي و پيچيدگي سازماني كه سيستمERP مي‌خواهد در ان پياده گردد. زير سيستم هاي يك ERP تعيين مي‌شود و با توجه به نيازهاي سازمان عمليات انطباق (Customizing) صورت مي‌گيرد. تا اين مجموعه كليه نيازهاي عمومي و خاص انها را براورده سازد.و سپس آموزش و پياده سازي انجام گيرد.

معماري ERP
سيستم هايي كه ERP را در سطح كارخانه ها يا سازمانها پياده سازي مي‌كنند به صورت لايه اي پياده سازي مي‌شوند. در اينجا يك نمونه از اين معماري را به صورت Abstract توضيح مي‌دهيم. اين معماري توسط شركت Info.Net ارائه شده است و به صورت Web Base مي‌باشد. البته منظور حالتي است كه كاربران مي‌توانند از Internet يا Intranet به برنامه هاي كاربردي مورد نظر دسترسي داشته باشند. تكنولوژي يا زبان مورد استفاده در اين معماري Java مي‌شد.

قبل از توصيف اين معماري اشاره مي‌كنيم كه يك نرم افزار كه ERP را در سطح بك كارخانه يا سازمان پياده‌سازي مي‌شود بايد عمليات زير را Support كرده و قسمتهاي زير را يكپارچه كند :

1. كنترل مالي (Inventory Control)
2. صورت حساب مواد (Bill Of Material)
3. برنامه ريزي نيازمندي ها (Requirements Planning)
4. حساب هزينه ها (Cost Accounting)
5. برنامه ريزي بودجه (Budgeting)
6. خريد و دريافت (Purchasing / Receiving)
7. سفارش فروش و حمل (Sales Order / Shipping)
8. عمليات هر روند (Work in Process)
9. مديريت توليد (Production Management)
10. كنترل سطح كارخانه (Shop Floor Control)
11. سر برنامه توليد (Master Production Schedule)
12. پيگيري پروژه (Project Tracking)
13. حسابهاي قابل دريافت (Accounts Receivable)
14. معين عام (General Ledger)
15. حسابهاي قابل پرداخت (Accounts Payable)
16. انبار و توزيع (Warehouse / Distribution)
17. مشخصه هاي بارز سيستم (System Highlights)

هر يك از قسمتهايي كه در بالا اشاره كرديم خود به قسمتهاي مختلفي تبديل مي‌شوند.
Full Regenerative MRP
Unlimited Horizons
Bucketless Scheduling
Full Pegging
Engineering Change Control
Safety Stock
Safety Lead Time
Order Multiples
Non-Nettable Controls
Use to Deplete
Paperless MRP Capability
Multiple Inventories


به عنوان مثال در برنامه ريزي نيازها
بايد فعاليتهاي زير انجام گيرد :


ساختار كلي اين معماري به صورت زير مي‌باشد :
















حال قسمتهاي مختلف اين معماري را شرح مي‌دهيم :

 User : كاربر حقيقي يا حقوقي كه از طريق يك PC به اينترنت وصل مي‌شود.

 Web Browser : كاربر از طريق Web Browser صفحات وب را اجرا مي‌كند. اين Web Browser بايد امكان اجراي Java را داشته باشد.

 Server : كامپيوتر طرف كارخانه كه كه كاربر براي اجراي برنامه هاي كاربردي بايد به آن وصل شود. براي داشتن يك اتصال امن از مدل امنيتي Secured Sockets Layer (SSL) استفاده شده است كه بين برنامه‌هاي كاربردي و Client قرار مي‌گيرد. اين روند شامل مراحل زير مي‌باشد :
1. كاربر با استقاده از يك نام كاربري و كلمه عبور صحيح وارد شده و منوي صفحه اول به صورت HTML به كاربر ارسال مي‌شود و براي او به نمايش در مي‌آيد.
2. منوي شروع بر اساس شناسايي كه از طريق نام كاربري كاربر انجام داده برنامه هاي كاربردي مجاز براي كاربر مورد نظر ليست مي‌شود. بر اين اساس سطوح دسترسي براي كاربرهاي مختلف تعريف مي‌شود.
3. لايه Java Interface براي هر Session جديد يك اپلت Java Screen Handler (JSH) براي كاربر ارسال مي‌كند.
4. با Load شدن اولين JSH براي كاربر يك اتصال امن بين كاربر و Server توسط SSL برقرار مي‌شود.
5. بعد از ارتباط كاربر با Server لايه Java Interface صفحات تعريف شده را براي نمايش به كاربر ارسال مي‌كند.
6. در اين مرحله كاربر به صورت واقعي از طريق اين شبكه با لايه Application Software روي Server در تعامل خواهد بود.

 SQL Inquiry / Report Writer : مخصوص كاربراني است كه مجوز لازم را داشته باشند كه به آنها اجازه مي‌دهد كه بر روي داده ها عمليات Sort و Select انجام دهند. همچنين امكان انجام دستورات SQL پيچيده براي عمليات گزارش گيري (علاوه بر گزارش گيري استاندارد) وجود دارد. از اين طريق مي‌توان يك گزارش گيري خاص را تعريف و در منوهاي يك كاربر خاص قرار داد.
 لايه Applications Software : جايي است كه تمامي عمليات ها و جريانهاي كاري در آنجا تعريف مي‌شود. تمامي قوانين (Rule) و منطق و فعاليتهاي يك Business كه براي عمليات توليد ، توزيع و يا سرويس يك Business لازم است در اين قسمت قرار دارد. همچنين در اين لايه حالتهاي ذخيره داده ها در Relational Database تعيين مي‌گردد. اين لايه شامل تمام منطقهاي لازم براي انجام هر Business مي‌باشد. اين قسمت با استفاده از كد زبان C استاندارد نوشته شده است.
 لايه Database Access : براي ساده تر و خلاصه تر كردن دسترسي برنامه هاي كاربردي به پايگاه داده طراحي شده است. در اين لايه تمام عملياتي كه برنامه هاي كاربردي از پايگاه داده نياز دارند قرار دارد. توسط اين لايه امكان اسبفاده از Relational Database هاي ديگر نيز وجود دارد.


مختصري در مورد MRP, MRPII (از زيرسيستمهاي ERP)
قبل از پرداختن به ERP لازم شناختي مختصر از سيستمهاي قبل از آن كه پايه و اساس ERP بر آنها استوار است بپردازيم. در كل MRP, MRPII, ERP در رده سيستمهاي برنامه ريزي طبقه‌بندي مي‌شوند.

(Material Requirement Planning) MRP
يك سيستم اطلاعاتي است كه براي برنامه ريزي مواد مورد نياز براي توليد موارد و اقلام مشخص شده در سر برنامه (MPS : Master Production Schedule) توليد بكار مي‌رود.
اساس كار
 به صورت Backward از MPS شروع و نيازمندي‌هاي هر جزء را تعيين مي‌كند.
 ورودي ها :
1. سر برنامه توليد (MPS : Master Production Schedule)
2. صورت حساب مواد (BOM : Bill Of Materials)
3. پايگاه داده مالي (Inventory Database)
4. زمانبندي مديريتي (Lead Times)
 خروجي ها :
1. برنامه ريزي مواد مورد نياز به صورت كامل مشخص مي‌گردد كه ممكن است به توليد يا خريد آنها منجر شود.
2. تعيين اينكه چه چيزي را به چه اندازه و چه موقع سفارش دهيم. (يا توليد كنيم)
3. تعيين اولويت ها جهت برنامه ريزي موجودي ها ، ظرفيت مورد نياز

نكته مهم : برنامه MRP عمليات پيش‌بيني ، ثبت سفارشات و... نيست بلكه قسمتي از مجموعه ساخت و توليد است.














MRP در محيط ERP
نمونه‌اي از BOM و Lead Time براي يك كارخانه در يك هفته كه دوجرخه توليد مي‌كند.
(Manufacturing Resource Panning) MRPII
 يك توسعه از MRP
 برنامه ريزي كل منابع مورد نياز براي اجراي يك Business
عمليات و محدوده كاري MRPII
1. پيش‌بيني (Forecasting)
2. قابليت ثبت درخواست مشتري
3. برنامه ريزي توليد (Production Planning / master production scheduling)
4. ساختار توليد (Production Structure / Bill of material processor)
5. كنترل مالي (Inventory Control)
6. MRP
7. برنامه ريزي ظرفيت (Capacity Planning)
8. كنترل سطح كارخانه‌اي (Shop Floor Control)
9. برنامه خريد (Purchasing)
10. حسابداري (Accounting)
11. تحليل مالي (Financial Analysis)

اين شكل قسمتهاي مختلف درگير در MRPII را نمايش مي‌دهد.









فلوچارت و روند كاري MRPII

مزايا و معايب سيستمهاي MRP
مزايا :
1. تاكيد و اهميت بر روند و صورت حساب مواد (Bill Of Material)و مستقل بودن از درخواست
2. تاكيد و اهميت بر ساختار اطلاعاتي
معايب :
1. مواد گرا بودن آنها به جاي روند گرا بودن آنها (Material Oriented, not process oriented)
2. No capabilities to deal with uncertainty
3. مشخصات كامل محصول بايد قبلا آماده شده باشد.
4. يك روش ثابت مي‌باشد بجاي اينكه وابسته به حالتهاي زمانهاي مديريتي (Lead Times)باشد.
5. برنامه‌ريزي ظرفيت محدود نيست. (No finite capacity planning)

از نقص هاي ديگر MRP مي‌توان به موارد زير اشاره كرد :
 ركوردهاي كامپيوتري نادرست : يعني MRP نمي‌تواند بعد از تثبيت كاري انجام دهد.
 غير واقعي و تصوري بودن سر برنامه توليد : يعني بعد از تثبيت آن امكان بهبود وجود ندارد.
 فقدان يك مديريت بالاتر (Lack of top management involvement)
 ناپسنديده بودن و يادگيري سخت آن براي كارمندان

سيستمهاي MRP از ابزار اوليه و اصلي براي ساخت و Monitor كردن برنامه كنترل توليد به حساب مي‌آيد و در حقيقت يك تصوير زمانبندي شده و برنامه ريزي شده از نيازمندي ها و درخواستها ارائه مي‌دهد. در سيستمهاي امروزي MRP در دل اين سيستمها قرار دارد و باعث توازن بين توليد و عرضه مي‌شود و عمليات مالي در سازمان را منظم مي‌كند و يكي از بخشهاي اصلي سيستمهاي امروزي محسوب مي‌شود.

منابع و مراجع
1. مقاله تفاوتها و اشتراكها و كاربردهاي ERP و WFMS از بخش صنايع
2. كتاب Business Modeling With UML نوشته : Eriksson & Penker فصل سوم
3. www.indiainfoline.com : mrpi.pdf , sheetsAPPS.pdf
4. فايل Word فارسي از مستندات آقاي جهان بازي
5. صفحاتي از سايت www.intertul.com