بشر همواره براي رفع نيازهاي خود، به ساخت ابزار آلات روي آورده است. انسانهاي
نخستين با استفاده از سنگ و چوب، وسايلي براي شكار حيوانات ميساختند و انسانهاي
امروزي نيز براي آسايش بيشتر، روز به روز وسايل و تجهيزات نويني را خلق ميكنند،
مانند اتومبيلهاي جديد، وسايل خانگي مدرن و تجهيزات پيشرفتهاي براي سفر به كرات
ديگر.
يكي از مشكلات هميشگي اين پيشرفتها، عدم وجود مادهاي بود كه بتواند در شرايط خاصي
كارايي داشته باشد، به عنوان مثال بتواند نيروي زيادي را تحمل كند، ترك نخورد، در
دماي بالا نرم نشود، ساييدگي آن در حد صفر باشد، اكسيد نشود و ...
بدين دليل، انسان هميشه به توليد مواد نويني نياز داشته كه بتواند اين خصوصيات را
مرحله به مرحله افزايش دهد و شايد بتوان گفت كه همواره توليد يك ماده نوين توانسته
است پيشرفتهاي زيادي در صنعت پديد آورد.
عنوان دقيقتر اين رشته، مهندسي مواد است. مهندسي مواد شامل سه گروه عمده زير است:
1- فلزات 2- پليمرها 3- سراميكها
با فلزات كم و بيش آشنايي داريم. پليمرها شامل تمام موادي ميشوند كه از نفت بدست
ميآيند. سراميكها نيز شامل تمام مواد به جز فلزات و پليمرها هستند. البته امروزه
گروه چهارمي از مواد در صنعت به كار گرفته ميشود كه تلفيقي از اين سه گروه است و
تحت عنوان كامپوزيتها شناخته ميشود.
شايان ذكر است كه دسته دوم كه همان پليمرها هستند، هم اكنون به صورت رشتهاي مستقل
به نام مهندسي پليمر مطرح شدهاند و ديگر جزء زير مجموعههاي رشته مهندسي مواد
محسوب نميگردند.
به طور كلي، كار يك مهندس مواد، تنظيم، تركيب مناسب و كنترل مراحل توليد يك قطعه
است.
فارغالتحصيلان دوره کارشناسي مهندسي متالورژي و مواد در گرايشهاي مختلف با
مهارتهاي خود در زمينههاي زير کارآييي خواهند داشت.
الف: تخصص کافي در گرايش مربوطه
ب: شناخت فرآيندها و آشنايي با خواص مواد و روشهاي توليد.
ج: تجزيه و تحليل فرآيندها و ارزيابي آنها به منظور استفاده بهينه از سيستمها
د: آشنايي با اصول علمي و تکنولوژيهاي مبتني بر آنها در زمينههاي مربوطه
ه: توانايي انجام پروژههاي صنعتي و تحقيقاتي (کاربردي) در حد متعارف.
و: توانايي و راهبري سيستمهاي توليد مواد و ساخت قطعات و رفع مسايل و مشکلات
معمولي آنها.
با توجه به غني بودن کشور به لحاظ ذخاير معدني و نياز مبرم به صنايع زير بنايي نظير
توليد فلزات اصلي و مواد غير فلزي و با وجود واحدهاي صنعتي بزرگ که با سرمايهگذاري
زياد به مرحله توليد رسيدهاند نظير واحدهاي توليد آهن و فولاد و ساير فلزات،
واحدهاي نورد و شکل دادن فلزات ريختهگري، کارخانجات سراميک و کاشي و شيشهسازي، و
نيز با توجه به اهميت مواد سراميکي در صنايع الکتريکي و الکترونيکي، تربيت متخصصيني
که قابليت و کارآيي لازم را دارا باشند ميتواند قدمي بزرگ در جهت شکوفايي صنعتي و
قطع وابستگي به ديگر کشورها در اين زمينه مهم تخصصي باشد.
دروس رشته :
رديف نام درس
1 فارسي
2 آزمايشگاه استخراج فلزات 1
3 آزمايشگاه استخراج فلزات 2
4 آزمايشگاه تغليظ مواد
5 آزمايشگاه خواص مکانيکي مواد 1
6 آزمايشگاه ريختهگري 1
7 آزمايشگاه شيمي 1
8 آزمايشگاه عمليات حرارتي
9 آزمايشگاه فيزيک 1
10 آزمايشگاه فيزيک 2
11 آزمايشگاه مباني مهندسي برق
12 آزمايشگاه متالوگرافي
13 استاتيک
14 اصول استخراج فلزات 2 (پيرومتالوژي)
15 انتقال مطالب علمي و فني
16 انجماد فلزات
17 انقلاب اسلامي و ريشههاي آن
18 پديدههاي انتقال
19 پروژه
20 تاريخ اسلام
21 تربيت بدني 2
22 تربيت بدنی 1
23 ترموديناميک مواد 1
24 تغليظ مواد معدني
25 توليد آهن
26 توليد فلزات غير آهني 1
27 توليد فلزات غير آهني 2
28 خواص فيزيکي مواد 1
29 خواص فيزيکي مواد 2
30 خواص مکانيکي مواد 1
31 خوردگي و اکسيداسيون
32 رياضي 1
33 رياضي 2
34 رياضي مهندسي
35 ريختهگري 1
36 زبان خارجي
37 سينتيک مواد
38 شيمي تجزيه و ازمايشگاه
39 شيمي عمومي 1
40 شيمي فيزيک مواد
41 شکل دادن فلزات 1
42 طراحي قالب 1
43 عمليات حرارتي
44 فرو آلياژها
45 فولاد سازي
46 فيزيک 1
47 فيزيک 2
48 مباني مهندسي برق
49 مباني کامپيوتر و برنامهنويسي
50 متالورژي عمومي
51 متون اسلامي (آموزش زبان عربي)
52 محاسبات عددي
53 معادلات ديفرانسيل
54 معارف اسلامي 2
55 مقاومت مصالح
56 مواد دير گداز
57 نقشه کشي صنعتي
58 کارآموزي
59 کاني شناسي
60 کريستالوگرفاي و آزمايشگاه